Vyacheslav Vasilyevich Tikhonov trong buổi lễ trao tặng Giải thưởng cấp Nhà nước Liên bang Nga ngày 08 tháng 2 năm 2003 tại Kremly

Ông sinh ra ở Pavlovsky Posad gần Moskva. Cha ông là công nhân và mẹ ông là bảo mẫu nhà trẻ.[1] Thuở nhỏ, ông có tên là Slava (tiếng Nga có nghĩa là vinh quang).[1]

Vyacheslav Tikhonov có ngoại hình cao ráo và rắn rỏi, có mơ ước trở thành diễn viên điện ảnh, vì vậy ông đã dự thi vào viện điện ảnh VGIK. Nhưng do bản tính rụt rè, không có khả năng nói trước đám đông nên ông bị đánh trượt. Khi các thí sinh dự thi ra về, ông vẫn ở lại trường thi. Đúng lúc đó có một vị giáo sư của trường đi qua, trông thấy ông và thương tình nhận vào trường.[1]

Vào nghề, Vyacheslav Tikhonov được các đạo diễn mời tham gia đóng các phim Đội cận vệ trẻ năm 1948 và Maximka năm 1952, nhưng vì ngoại hình được đánh giá là "đẹp như tượng"[1] của ông chứ không vì phải vì tài năng của ông. Điều đó khác với mong muốn của ông trong nghề diễn.

Vyacheslav Tikhonov rất say mê tiểu thuyết Chiến tranh và hòa bình của Lev Tolstoi. Khi biết đạo diễn nổi tiếng của Liên Xô Sergei Bondachuk sắp làm phim Chiến tranh và hòa bình (War and Peace), ông đã tìm đến gặp Bondachuk và xin được đóng vai Andrei Bolkonsky. Nhưng ông bị Bondachuk từ chối vì lúc đó đã có hai ứng cử viên nổi tiếng khác cho vai diễn này. Tuy nhiên, sau đó 2 nam diễn viên kia lại bận đóng phim khác và nhờ có sự can thiệp của Bộ trưởng Bộ Văn hóa Liên Xô, Tikhonov được đóng vai diễn mà mình mơ ước.[1]

V. V. Tikhonov và các Anh hùng Liên Xô(Từ phải: Yu. A. Gagarin, V. V. Tikhonov, V. V. Tereshkova, Ivan Lyubeznov

Sau 4 năm, bộ phim hoàn thành. Trong quá trình đóng phim, ông đã gặp rắc rối với đạo diễn Bondachuk, một người rất nghiêm khắc và nguyên tắc. Dù phim Chiến tranh và hòa bình đoạt giải Oscar (1969) nhưng vai diễn Andrei Bolkonsky của Tikhonov không được báo chí Liên Xô khi đó đánh giá cao về và chính đạo diễn Sergei Bondachuk cũng có những ý kiến không hay về vai diễn này.[1]

Là người cả nghĩ, Tikhonov thất vọng, nản chí và muốn từ bỏ điện ảnh để chuyển sang sân khấu. Tuy nhiên, đúng lúc đó ông lại được nữ đạo diễn Tatyana Lioznova mời đóng vai Đại tá SS Stirlitz, tức điệp viên Maksim Isayev của Liên Xô (nhân vật có thật được tiểu thuyết hóa) trong Chiến tranh thế giới thứ hai trong phim Mười bảy khoảnh khắc mùa xuân (Семнадцать мгновений весны). Bộ phim hoàn thành năm 1973. Ngay từ khi ra mắt những tập đầu tiên, bộ phim đã được khán giả Liên Xô ca ngợi và sau đó trở nên quen thuộc với nhiều thế hệ người Nga. Vai diễn này của ông được khán giả Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa yêu thích và mang lại nhiều vinh quang cho ông với các danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân Liên Xô (1974) và Anh hùng lao động xã hội chủ nghĩa (1982).

Sau khi Liên Xô tan rã, ông tham gia vai diễn một ông già trong bộ phim đoạt giải Oscar khác, Cháy bỏng dưới ánh mặt trời (Burnt by the Sun) năm 1994 của đạo diễn Nikita Mikhalkov.

Ngoài những phim nổi tiếng trên, Vyacheslav Tikhonov còn đóng một số phim khác nhưng không gây được tiếng vang.

Tháng 11 năm 2003, Tổng thống Nga Vladimir Putin đã trao tặng Huân chương Cống hiến Quốc gia hạng III cho Vyacheslav Tikhonov.[2]